Các thừa sai Dòng Tên đã giúp sáng tạo bảng chữ cái tiếng Việt như thế nào

Thứ năm - 25/01/2024 16:17 Số lượt xem: 939

Với hơn 7 triệu tín hữu, người Công giáo chiếm khoảng 7,4% tổng dân số Việt Nam hiện nay. Việt Nam là một quốc gia mà Phật giáo chiếm ưu thế. Tuy vậy, đất nước này vẫn có một dân số Công giáo đáng kể: lớn thứ năm ở châu Á. Với hơn 7 triệu tín hữu, người Công giáo chiếm khoảng 7,4% tổng dân số Việt Nam. Cộng đồng tín hữu này có nguồn gốc từ thế kỷ 16, khi các nhà truyền giáo từ Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đặt chân đến Việt Nam.

Daniel Esparza

Những năm đầu của đạo Công giáo tại Việt Nam

Các thừa sai Công giáo đầu tiên đến Việt Nam đã phải đối mặt với những thách thức trong việc giành được chỗ đứng - như hầu hết các nhà truyền giáo ở châu Á khi đó. Tuy nhiên, vào đầu thế kỷ 17, sự xuất hiện của các thừa sai Dòng Tên đã đánh dấu một bước ngoặt. Những nhà truyền giáo này, chủ yếu đến từ Ý, Bồ Đào Nha và Nhật Bản, đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc truyền bá đức tin Kitô giáo trong lòng người dân Việt Nam.

Năm 1615, hai linh mục Francesco Buzomi và Diego Carvalho đã thành lập cộng đồng Công giáo đầu tiên ở Hội An. Đến những năm 1630, Alexandre de Rhodes, một nhà truyền giáo người Avignon, và Pero Marques người Bồ Đào Nha đã rửa tội cho hơn 6.000 người ở Bắc Kỳ.

Sự phát triển của Chữ Quốc Ngữ

Các nhà truyền giáo Dòng Tên đã đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của Chữ Quốc Ngữ, chữ viết của tiếng Việt hiện đại.

Vào thế kỷ 17, Francisco de Pina, Gaspar do Amaral, Antonio Barbosa và de Rhodes đã điều chỉnh hệ chữ cái Latinh với các dấu phụ nhằm tạo ra một hệ thống chữ viết phù hợp để phiên âm tiếng Việt.

Sự đổi mới này đã cách mạng hóa truyền thông và giáo dục ở Việt Nam, đồng thời mở đường cho sự truyền bá đức tin Công giáo đến với một số dân đông đúc hơn.

Các nhà truyền giáo Pháp và vai trò của Pigneau de Behaine (Bá Đa Lộc)

Bắt đầu từ cuối thế kỷ 17, các nhà truyền giáo Pháp từ Hội Thừa sai Hải ngoại Paris và các nhà truyền giáo Tây Ban Nha từ Dòng Đa Minh ngày càng tham gia vào các nỗ lực truyền giáo ở Việt Nam. Các nhà truyền giáo khác hoạt động ở Việt Nam thời tiền hiện đại bao gồm các tu sĩ dòng Phanxicô, các tu sĩ dòng Đa Minh người Ý và các tu sĩ Dòng Augustinô Chân Đất.

Nhưng trong số các nhà truyền giáo của Pháp có Pierre Pigneau de Behaine là nổi tiếng nhất. Ông đến miền nam Việt Nam vào cuối thế kỷ 18, rồi trở thành bạn tâm giao của Nguyễn Ánh, hậu duệ cuối cùng còn sống sót của dòng họ chúa Nguyễn cầm quyền. Pigneau tin rằng bằng cách hỗ trợ những nỗ lực giành lại quyền cai trị của Nguyễn Ánh, ông có thể đảm bảo các điều kiện thuận lợi hơn cho Giáo hội Công giáo ở Việt Nam và sự mở rộng của Hội Thánh trên khắp vùng Đông Nam Á.

Ảnh hưởng của Pigneau vượt ra ngoài các vấn đề tôn giáo. Ông cũng là một chiến lược gia chính trị và quân sự sắc sảo. Khi nhà Nguyễn gặp khó khăn trong cuộc nội chiến, Pigneau được cử đi tìm kiếm viện trợ của Pháp. Ông đã tập hợp thành công một nhóm tình nguyện viên người Pháp để cung cấp sự hỗ trợ về mặt quân sự và tài chính cho Nguyễn Ánh. Pigneau vẫn là cố vấn quân sự của Nguyễn và thượng thư (bộ trưởng) ngoại giao trên thực tế cho đến khi ông qua đời vào năm 1799.

Đức tin bền bỉ và chịu nhiều thử thách

Ngày nay, đạo Công giáo tiếp tục có sự hiện diện đáng kể ở Việt Nam. Giáo hội đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống của nhiều người Việt Nam, cung cấp các dịch vụ xã hội, giáo dục và hướng dẫn đạo đức. Tuy nhiên, Giáo hội cũng đã phải đối mặt với những thách thức, bao gồm các giai đoạn đàn áp trong Chiến tranh Việt Nam và dưới sự cai trị của chế độ Cộng sản.

Bất chấp những thách thức này, cộng đồng Công giáo ở Việt Nam đã thể hiện khả năng phục hồi và khả năng thích ứng. Ngày nay, người Công giáo tiếp tục đóng góp vào kết cấu xã hội, kinh tế và văn hóa của đất nước trong khi vẫn duy trì sự tận tâm mạnh mẽ đối với đức tin của họ.

Vatican và Việt Nam đang đạt được những tiến bộ trong mối quan hệ ngoại giao giữa hai bên.

Người dịch: Giuse Bùi Xuân Trường
Nguồn tin: aleteia.org

Trở về trang chủ